عطر گوجههای رسیده و ادویههای معطر، خاطرات مادربزرگ در مشهد را برایتان تداعی میکند؟ ترشی گوجه مشهدی، چیزی فراتر از یک چاشنی ساده است؛ این ترشی، هنر دست و طعم اصیل ایرانی را به سفرههای شما میآورد. با هر قاشق، سفری کوتاه به باغهای گوجهفرنگی خراسان رضوی خواهید داشت و مزهای فراموشنشدنی را تجربه خواهید کرد. اما چرا ترشی گوجه مشهدی اینقدر محبوب است؟ راز این محبوبیت، در سادگی و اصالت مواد اولیه و روش تهیه آن نهفته است. از انتخاب گوجههای گوشتی و رسیده گرفته تا ترکیب دقیق ادویهها، همه چیز در این ترشی، حساب شده و دقیق است. با ما همراه باشید تا فوت و فنهای تهیه این ترشی خوشمزه را یاد بگیرید و طعمی متفاوت و دلپذیر را به سفرههایتان هدیه دهید. در این مقاله، شما را با مراحل کامل و دقیق تهیه ترشی گوجه مشهدی آشنا میکنیم. دیگر لازم نیست برای چشیدن این طعم بینظیر، راهی مشهد شوید؛ خودتان به راحتی میتوانید این ترشی خوشمزه را در خانه تهیه کنید و از خوردن آن در کنار غذاهای مورد علاقهتان لذت ببرید. پس دست به کار شوید و با دستور پخت اصیل ما، ترشی گوجه مشهدی را به سبک مادربزرگها درست کنید. در ادامه این مقاله طرز تهیه ترشی گوجه مشهدی به طور کامل آموزش داده شده است.
نکته: این دستور برای تهیه ترشی گوجه مشهدی به مقدار تقریبی 2 کیلوگرم (مناسب برای 6-8 نفر) ارائه شده است. پیمانه مورد استفاده در این دستور، پیمانه استاندارد شیرینی پزی (240 میلی لیتر) است. هر قاشق غذاخوری معادل 15 میلی لیتر و هر قاشق چایخوری معادل 5 میلی لیتر در نظر گرفته شده است.
نام ماده | مقدار |
---|---|
گوجه فرنگی سفت و رسیده | 2 کیلوگرم |
سیر | 1 بوته بزرگ (تقریباً 8-10 حبه) |
فلفل سبز تند (یا فلفل دلمه ای قرمز برای طعم ملایم تر) | 5-7 عدد (بسته به تندی دلخواه) |
سیاه دانه | 2 قاشق غذاخوری |
تخم گشنیز | 2 قاشق غذاخوری |
نعناع خشک | 3 قاشق غذاخوری |
ترخون خشک | 3 قاشق غذاخوری |
مرزه خشک | 2 قاشق غذاخوری |
سرکه سفید (یا سرکه سیب) | به میزان لازم (تا روی مواد را بپوشاند، تقریباً 4-5 پیمانه) |
نمک | به میزان لازم (تقریباً 2-3 قاشق غذاخوری، بسته به شوری دلخواه) |
زردچوبه | 1 قاشق غذاخوری |
شکر (اختیاری، برای ملس شدن) | 1-2 قاشق غذاخوری |
ترشی گوجه مشهدی، با عطر و طعم بینظیرش، نه تنها یک چاشنی خوشمزه است، بلکه میتواند بخشی از یک رژیم غذایی متعادل نیز باشد. با این حال، آگاهی از ارزش غذایی و کالری آن، به شما کمک میکند تا هوشمندانهتر از این ترشی لذت ببرید. **برآورد تقریبی کالری و ارزش غذایی (در هر 100 گرم):** از آنجایی که میزان دقیق کالری و ارزش غذایی ترشی گوجه مشهدی به دستور پخت و مقدار مواد اولیه به کار رفته بستگی دارد، ارائه یک عدد دقیق دشوار است. با این حال، با توجه به مواد اولیه موجود در دستور شما، میتوان یک برآورد تقریبی ارائه داد: * **کالری:** حدود 30-50 کیلوکالری * **کربوهیدرات:** 5-8 گرم (بیشتر از گوجه فرنگی و شکر اختیاری) * **پروتئین:** 1-2 گرم (از گوجه فرنگی و سیر) * **چربی:** کمتر از 1 گرم (به طور طبیعی در مواد اولیه وجود دارد) * **فیبر:** 1-2 گرم (از گوجه فرنگی و سبزیجات خشک) * **سدیم:** متغیر (بسته به میزان نمک افزوده شده) **ارزش غذایی و فواید:** * **گوجه فرنگی:** منبع غنی از لیکوپن (آنتیاکسیدان قوی)، ویتامین C، پتاسیم و فولات. لیکوپن به کاهش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و برخی سرطانها کمک میکند. * **سیر:** دارای خواص ضد باکتریایی، ضد ویروسی و ضد قارچی است. به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک میکند و میتواند در کاهش فشار خون موثر باشد. * **فلفل:** حاوی کپسایسین است که خاصیت ضد التهابی دارد و میتواند به تسکین درد کمک کند. همچنین، فلفل منبع خوبی از ویتامین C است. * **سیاه دانه و تخم گشنیز:** سرشار از آنتیاکسیدانها و مواد معدنی هستند و به بهبود هضم غذا کمک میکنند. * **سبزیجات خشک (نعناع، ترخون، مرزه):** علاوه بر عطر و طعم دلپذیر، حاوی ویتامینها و مواد معدنی مختلف هستند و خواص آنتیاکسیدانی دارند. * **سرکه:** میتواند به بهبود کنترل قند خون و کاهش کلسترول کمک کند. همچنین، سرکه به عنوان یک نگهدارنده طبیعی عمل میکند. **نکات مهم:** * **میزان نمک:** به میزان نمک مصرفی در ترشی توجه داشته باشید. مصرف بیش از حد نمک میتواند برای سلامتی مضر باشد. * **شکر:** در صورت استفاده از شکر، میزان آن را کنترل کنید تا کالری ترشی افزایش نیابد. * **تنوع:** ترشی گوجه مشهدی را به عنوان بخشی از یک رژیم غذایی متنوع و متعادل مصرف کنید. **نتیجهگیری:** ترشی گوجه مشهدی، با طعم و خواص بینظیرش، میتواند یک چاشنی سالم و خوشمزه باشد. با رعایت نکات مربوط به میزان نمک و شکر، میتوانید از این ترشی لذت ببرید و از فواید مواد مغذی آن بهرهمند شوید. به یاد داشته باشید که مصرف متعادل، کلید اصلی بهرهمندی از فواید هر ماده غذایی است.
در ظرف ترشی رو محکم ببندین و اون رو در یه جای خنک و تاریک قرار بدین. ترشی گوجه مشهدی معمولا بعد از 2-3 هفته جا میفته و آماده مصرف میشه. هر چند روز یک بار به ترشی سر بزنین و اگه دیدین سطح سرکه پایین اومده، دوباره سرکه اضافه کنین. بعد از باز کردن در ترشی، اون رو در یخچال نگهداری کنین.
اولین قدم، انتخاب گوجه فرنگی های مناسبه. دنبال گوجه فرنگی های سفت، رسیده و بدون لک بگردین. بهتره از گوجه های گوشتی استفاده کنین تا ترشی تون آبکی نشه. بعد از انتخاب، گوجه ها رو حسابی بشورین تا هیچ گونه آلودگی روشون نمونه. می تونین از یک برس نرم برای تمیز کردنشون استفاده کنین. بعد از شستشو، بذارین کاملا خشک بشن. وجود آب باعث کپک زدن ترشی میشه.
حالا نوبت خرد کردن گوجه هاست. گوجه ها رو به اندازه های دلخواه خرد کنین. می تونین به صورت چهارقاچ، نگینی درشت یا حتی حلقه ای برش بزنین. فقط دقت داشته باشین که اندازه ها خیلی بزرگ نباشن که ترشی دیرتر جا بیفته و خیلی هم ریز نباشن که له بشن. من پیشنهاد می کنم به صورت چهارقاچ خرد کنین، اینجوری هم ظاهر بهتری داره و هم ترشی زودتر آماده میشه.
سیر و فلفل، دو رکن اصلی طعم دهنده ترشی گوجه مشهدی هستن. سیرها رو پوست بکنین و به صورت حلقه ای یا خلالی خرد کنین. اگه دوست دارین طعم سیر بیشتر حس بشه، می تونین چند حبه رو رنده کنین. فلفل ها رو هم بشورین و کلاهک هاشون رو جدا کنین. اگه می خواین ترشی تون خیلی تند نشه، می تونین از فلفل دلمه ای قرمز استفاده کنین یا تخم های فلفل سبز رو جدا کنین.
در یک کاسه بزرگ، سیاه دانه، تخم گشنیز، نعناع خشک، ترخون خشک، مرزه خشک و زردچوبه رو با هم مخلوط کنین. این ترکیب ادویه ای، عطر و طعم بی نظیری به ترشی میده. می تونین کمی هم پودر گلپر به این ترکیب اضافه کنین تا ترشی تون خوشمزه تر بشه. مقدار هر کدوم از ادویه ها رو می تونین با توجه به ذائقه خودتون کم و زیاد کنین.
حالا نوبت لایه بندی مواد در ظرف ترشیه. یه ظرف شیشه ای تمیز و خشک انتخاب کنین. یک لایه گوجه فرنگی خرد شده بریزین ته ظرف، بعد یه مقدار سیر و فلفل خرد شده و بعد هم یک قاشق از مخلوط ادویه ها رو روش بپاشین. این کار رو تکرار کنین تا ظرف پر بشه. دقت کنین که لایه آخر باید گوجه فرنگی باشه. بین هر لایه نمک هم بپاشید تا طعم ترشی بهتر بشه.
بعد از اینکه همه مواد رو لایه بندی کردین، سرکه سفید (یا سرکه سیب) رو به آرامی روی مواد بریزین تا کاملا روی گوجه فرنگی ها رو بپوشونه. اگه دیدین مقدار سرکه کافی نیست، باز هم اضافه کنین. سرکه باید تمام مواد رو بپوشونه تا از کپک زدن ترشی جلوگیری بشه. اضافه کردن شکر در این مرحله اختیاریه. اگه دوست دارین ترشی تون ملس بشه، 1-2 قاشق غذاخوری شکر اضافه کنین.
حالا نوبت تنظیم نهایی نمکه. یه مقدار از آب ترشی رو بچشین و اگه لازم بود نمک اضافه کنین. ترشی باید کمی شورتر از حالت معمول باشه، چون بعد از جا افتادن طعمش ملایم تر میشه. به آرومی ظرف رو تکون بدین تا نمک به طور یکنواخت در همه جای ترشی پخش بشه.
اولین و مهمترین قدم برای تهیه ترشی گوجه مشهدی درجه یک، انتخاب گوجهفرنگی مناسبه. سراغ گوجههای سفت، رسیده و بدون لک برید. گوجههای آبکی و نرم باعث میشن ترشی شما شل بشه و کیفیت مطلوبی نداشته باشه. بهتره از گوجههای محلی استفاده کنید که عطر و طعم بینظیری دارن.
بعد از انتخاب گوجهفرنگیهای مناسب، اونا رو خوب بشورید و بذارید کاملاً خشک بشن. برای جلوگیری از شل شدن ترشی، میتونید گوجهها رو چند دقیقه روی دستمال کاغذی پهن کنید تا رطوبتشون گرفته بشه. حالا گوجهها رو به اندازههای دلخواه خرد کنید. خرد کردن یکدست گوجهها باعث میشه ترشی به طور یکنواخت برسه و ظاهر زیباتری داشته باشه. بعضیها ترجیح میدن گوجهها رو رنده کنن، اما خرد کردن باعث میشه ترشی بافت بهتری داشته باشه.
سیر و فلفل، دو رکن اساسی در طعم و عطر ترشی گوجه مشهدی هستن. سیرها رو پوست بگیرید و به صورت ریز خرد یا له کنید. مقدار سیر بستگی به ذائقه شما داره، اما استفاده از یک بوته بزرگ سیر طعم فوقالعادهای به ترشی میبخشه. فلفل سبز تند هم ترشی رو حسابی آتیشی میکنه! اگه طعم ملایمتری رو ترجیح میدید، از فلفل دلمه ای قرمز استفاده کنید. فلفلها رو هم ریز خرد کنید تا عطرشون به خوبی آزاد بشه.
ادویهها، هویت ترشی گوجه مشهدی رو شکل میدن. سیاه دانه، تخم گشنیز، نعناع خشک، ترخون خشک و مرزه خشک، ترکیبی بینظیر از عطر و طعم رو به ترشی شما هدیه میدن. حتماً از ادویههای تازه و باکیفیت استفاده کنید. قبل از اضافه کردن ادویهها به ترشی، اونها رو کمی تفت بدید تا عطرشون بیشتر آزاد بشه. مراقب باشید ادویهها نسوزن، چون باعث تلخ شدن ترشی میشن.
برای تهیه ترشی گوجه مشهدی، بهتره از سرکه سفید یا سرکه سیب استفاده کنید. سرکه سفید طعم ترشتری داره و سرکه سیب طعم ملایمتری. مقدار سرکه باید به اندازهای باشه که روی تمام مواد رو بپوشونه. کمبود سرکه باعث کپک زدن ترشی میشه. حتماً از سرکه باکیفیت استفاده کنید.
نمک، زردچوبه و شکر نقش مهمی در طعم نهایی ترشی دارن. نمک باعث حفظ مواد و جلوگیری از فساد ترشی میشه. زردچوبه رنگ و عطر دلپذیری به ترشی میبخشه. شکر هم طعم ترشی رو متعادل میکنه و باعث ملس شدن اون میشه (استفاده از شکر اختیاریه). مقدار نمک و شکر رو با توجه به ذائقه خودتون تنظیم کنید. بهتره نمک رو کمکم اضافه کنید و بچشید تا ترشی شور نشه.
بعد از آماده کردن ترشی، اون رو در شیشههای تمیز و خشک بریزید. شیشهها رو به طور کامل پر کنید و مطمئن بشید هیچ هوایی داخلشون باقی نمونه. درب شیشهها رو محکم ببندید و اونها رو در جای خنک، تاریک و خشک نگهداری کنید. ترشی گوجه مشهدی معمولاً بعد از 2-3 هفته آماده مصرف میشه. بعد از باز کردن شیشه ترشی، اون رو در یخچال نگهداری کنید.
در روش سنتی، بعد از مخلوط کردن مواد و ریختن در شیشه، شیشهها رو به مدت 15-20 دقیقه در آب جوش قرار میدهند. این کار باعث از بین رفتن باکتریها و ماندگاری بیشتر ترشی میشه. البته این روش ممکنه باعث نرم شدن بافت گوجهها بشه. برای جلوگیری از ترکیدن شیشهها، کف قابلمه یک پارچه قرار دهید.
برای ایجاد تنوع در طعم ترشی گوجه مشهدی، میتونید از مواد افزودنی دیگهای هم استفاده کنید. هویج رنده شده، کرفس خرد شده، فلفل دلمه ای رنگی و گل کلم از جمله موادی هستن که میتونن طعم و ظاهر ترشی شما رو جذابتر کنن. فقط دقت داشته باشید که مقدار این مواد رو کم در نظر بگیرید تا طعم اصلی ترشی گوجه مشهدی حفظ بشه.
در ترشی گوجه مشهدی، استفاده از سبزیجات خشک معطر مثل نعناع، ترخون و مرزه خشک، نقش بسیار مهمی در عطر و طعم نهایی ترشی داره. بهتره سبزیجات خشک رو قبل از اضافه کردن به ترشی، کمی با دست پودر کنید تا عطرشون بیشتر آزاد بشه. همچنین، میتونید از ترکیبهای آماده سبزیجات معطر ترشی هم استفاده کنید.
برای نگهداری ترشی گوجه مشهدی، بهتره از ظروف شیشهای استفاده کنید. ظروف پلاستیکی ممکنه طعم و بوی نامطبوعی به ترشی بدن. قبل از استفاده از ظروف شیشهای، اونها رو خوب بشورید و استریل کنید تا از رشد باکتریها جلوگیری بشه. استریل کردن ظروف شیشهای رو میتونید با جوشاندن اونها در آب به مدت 10 دقیقه انجام بدید.
کپک زدن ترشی یکی از مشکلات رایجه که معمولاً به دلیل عدم رعایت بهداشت و وجود رطوبت رخ میده. برای جلوگیری از کپک زدن ترشی، حتماً از مواد اولیه تازه و باکیفیت استفاده کنید، ظروف رو به خوبی استریل کنید و ترشی رو در جای خنک، تاریک و خشک نگهداری کنید. همچنین، مطمئن بشید که سرکه به اندازه کافی روی مواد رو پوشونده باشه. اگه روی ترشی کپک زد، بهتره اون قسمت رو جدا کنید و بقیه ترشی رو مصرف نکنید.
ترشی گوجه مشهدی معمولاً بعد از 2 تا 3 هفته آماده مصرف میشه. در این مدت، طعمها با هم ترکیب میشن و ترشی به طعم و عطر دلخواه میرسه. هر چقدر بیشتر صبر کنید، ترشی خوشمزهتر میشه. بعد از باز کردن شیشه ترشی، اون رو در یخچال نگهداری کنید و سعی کنید در مدت زمان کوتاهی مصرفش کنید.
در طول فرآیند تهیه ترشی، حتماً طعم اون رو بچشید و در صورت نیاز، مقدار نمک، سرکه یا ادویهها رو تنظیم کنید. این کار به شما کمک میکنه تا ترشی رو مطابق با ذائقه خودتون تهیه کنید و از طعم نهایی اون لذت ببرید. فقط دقت داشته باشید که از قاشق تمیز برای چشیدن ترشی استفاده کنید.
برای اینکه ترشی شما طعم و عطر خاصتری داشته باشه، میتونید بعد از آماده شدن ترشی، یک لایه نازک روغن زیتون روی اون بریزید. روغن زیتون باعث میشه که ترشی نرمتر بشه و طعم بهتری داشته باشه. این کار اختیاریه و بستگی به سلیقه شما داره.
اشتراکگذاری در:
تگها: